Sayote

‘Ayan nga!’

Naagaw ang aking pansin ng isang babae na medyo napalakas ang boses habang inginunguso nito ang napiling ulam.  Napatingin ako sa aking katabi at nakita kong nakaarko ang kilay nito.  Ang lalakeng umaasikaso sa kanya ay nakangiti naman at hindi apektado sa mala-mataray na hitsura ng babae.

‘Sa ‘yo, ‘te?’

Narinig ko muli ang tanong ng lalakeng tindero at natatawa na ito.  Doon ko napagtanto na magkakilala pala ang dalawa at tipong isang normal na tagpo ito para sa kanila.  Ilang sandali pa ay nakita ko ang lalakeng tindero na sumasandok ng order ng babae at ako man ay natawa sa aking nakita.  Sayote pala ang order ng babae.

Mother and Child

Isang nakakaantig na larawan ang makita na mahimbing na natutulog ang isang bata sa piling ng kanyang ina.

Marahil, para sa isang bata, sapat na ang presensiya ng kanyang ina para maramdaman nito na secure siya.  Pero hindi pa na-program ang kanyang utak sa uri nang pagmamahal kung saan ay buong puso at kaluluwang ibinubuhos ng ina nito para sa kanya.  

Sa ating paglaki at pagtanda ay doon na lang natin nabibigyan ng pansin at paghahalaga ang natatanging pagmamahal ng ating ina.  Iyon bang tipong kahit buhay pa niya ang kapalit ay ibibigay niya ito sa atin sa ngalan ng pagmamahal.  At talagang napakasuwerte natin kapag naranasan natin ang ganoong pagmamahal ng ating ina.

Minsan ay hindi natin naibabalik ang ganitong klaseng pagmamahal sa ating ina.  Kadalasan kung saan huli na ang lahat, doon na lang natin naiisip na sana pala ay naibuhos din natin ang pagmamahal sa ating ina habang nabubuhay pa ito.  Sana kung naibalik man natin ang pagmamahal at pagpapahalagang iyon, marahil ay higit na magiging masaya ang ating mahal na ina.

Kaya, habang nabubuhay pa ang ating mahal na ina, sana ay hindi natin ipagdadamot ang pagmamahal na kaya nating ibigay sa kanya.   Sana ay maramdaman niya ito para naman sa mga nalalabi pa niyang mga araw na kapiling tayo ay masasabi niyang sulit ang kanyang buhay dahil minahal din natin siya nang lubos.

Foot Ambulance

Sa isang lugar kung saan ang mga taong nakatira ay nasa bundok o liblib na lugar, walang matinong transportasyon ang pwedeng magdala ng taong may sakit o ng patay kundi sa pamamagitan ng duyan.

Kapag naririnig natin ang salitang duyan, ito ay kadalasang tumutukoy sa isang bagay na ginagamit bilang pahingahan o tulugan.  Subalit sa mga liblib at mahirap na lugar sa ating bansa kung saan ay malayo sila sa bayan, ito ay kadalasang ginagamit bilang ambulansiyang de paa o foot ambulance.

Gamit ang duyan, karaniwang nagtutulung-tulong ang mga tao sa isang pamayanan upang dalhin ang kanilang kabarangay sa pinakamalapit na pagamutan o punerarya.  Dahil walang sasakyang magagamit sa pagtawid sa ilog at sa pagbaba-akyat sa bundok, ang duyan ang siyang mabisang paraan punan ang pangangailangang ito.  

Nakakalungkot mang isipin na marami pa rin sa ating mga kababayan na nakatira sa mga liblib na lugar ang hindi man lang makapasok sa clinic o pagamutan upang magpatingin sa doktor.  Kung kelan malala na ang kanilang kundisyon ay saka pa lang sila madadala sa isang pagamutan gamit ang duyan.  

Ang nakakatuwa lang sa ganitong pangyayari ay ang pagtutulong-tulong at pagsasama ng mga tao sa pamayanan na iyon upang mairaos nila ang pangangailang ng miyembro ng kanilang pamayanan.

Tag-ulan

Tag-ulan na naman at talamak na uli ang pagbaha.

Ang tao daw ay sadyang salawahan.  Sala sa init at sala sa lamig.  Kun todo reklamo kapag pinagpapawisan ang lahat ng singit sa katawan pero kapag lumamig naman ang panahon dahil sa ulan ay baha at hassle sa pagbiyahe naman ang idinadaing.  Pati tuloy ang panahon ay hindi alam kung papaanong pakisama ang gagawin sa mga taong mahilig magreklamo.  Hehe.

Kapag panahon ng tag-ulan, kesa sa magmukmok at magreklamo, dapat ay ienjoy na lang.  Masarap humigop ng mainit na sabaw lalo na kapag maanghang ito.  Masarap ang tsamporado kasama ang tuyo o daing.  Masarap ang mainit na kape o tsokolate lalo na kapag pinapagpapawisan ka.  Masarap ang maligo sa ulan na para bang bumalik ka sa iyong pagkabata.

Madaming pwedeng pagkakaabalahan kahit na panahon ng tag-ulan.  Kailangan lang ay madiskarte ka at magiging masaya ka sa iyong ginagawa.

Buwis-Buhay

Kasama sa ating adventure ang buwis-buhay na mga bagay.

Paminsan-minsan, may mga challenge sa ating paglalagalag na kinakailangan nating gawin.  Kapag hindi kasi natin nagawa ito, darating ang sandali na manghihinayang tayo sa pagkakataong iyon.  Parang may kung anong kulang kumbaga sa lakad nating iyon at suwertehan na kung mauulit pa iyon.

Lakasan nang loob ika nga kapag may gagawin tayong isang bagay na sa tingin natin ay susubok sa ating kakayahan.  Kadalasan ay nakakainggit ang mga taong na tipong walang takot sa katawan at ang lahat ng bagay ay sinusubukan.  Pero kapag tayo na, nandoon na naiihi at kinakabog tayo dahil sa takot.

Pero siyempre hindi naman natin isusugal ang ating buhay.  Kailangan pag-isipan pa rin natin ang ating kaligtasan bago ang lahat.  Better safe than sorry, ika nga.  Dapat ay alam natin ang mga ligtas na puwedeng gawin bago tayo sumugal sa mga buwis-buhay na adventure.  At kung malalagpasan mo ito ay daig mo pa ang nanalo sa lotto.

Aswang - 18

Pansiyam.  Isa daw sa mga mabisang pangontra sa aswang ay ang pagsasabit ng bawang.  Sa ibang mga bahay na aking napasok, halos ang bawat bintana nila ay may nakasabit na bungkos ng bawang at ganoon din ang kanilang pintuan.  Para ngang ginagawa nilang dekorasyon ang bawang sa kanilang bahay at obvious na naniniwala silang protektado ang loob ng kanilang bahay laban sa aswang.

Ang biro ng iba ay baka piniprito nila ang bawang at bahagi na ito ng kanilang diet dahil ang mga nakatira doon ay high blood.  Ang iba kasi ay ginagawang gamot sa high blood ang bawang.  O baka naman nagtitinda sila ng pritong mani at kailangan nila ang sandamakmak na bawang para sa kanilang paninda.  Hehe.

Pero mayroong flaw o butas ang ganitong paniniwala.  Mayroon kasi akong kakilala na pinapaniwalaang ‘aswang’ sa aming lugar.  Nang minsang makasabay ko siya sa palengke ay bumili rin ito ng bawang.  Gagamitin daw niya itong panggisa sa ulam nilang nilagang baka.  Haha. 

Pangsampu.  Pinapaniwalaan na sobrang malakas ang pang-amoy ng mga aswang lalo na sa mga buntis at bagong panganak na sanggol.  Pero malakas din daw ang kanilang pang-amoy sa mga nasusunog na plastic at goma.  Ayon sa lumang paniniwala sa amin, nanggagalaiti daw sa galit ang isang aswang at tipong manunugod daw ito ng sino mang magsusunog ng goma.  Haha.  Di ba nakakatawa ang ganitong paniniwala.  Kahit sino man sigurong makaamoy nang nasusunog na goma ay magagalit dahil sa matindi at nakakasulasok na amoy nito.  Kung baga, aswang man o ordinaryong tao ay hindi matutuwa kapag nakaamoy nang nasusunog na goma.  Kahit nga ang mga tao sa kalye sa tuwing may welga ng mga drivers ay nagagalit kapag nagsusunog ang mga protesters ng goma.

Panglabing-isa.  Hindi daw makakatagal sa loob ng simbahan ang isang aswang.  May nagsasabing para daw silang sinisilaban sa loob ng simbahan at hindi daw nila matatapos ang misa at kagyat na lalabas sila.  Kung baga ay hello at goodbye ang drama nila kapag napadaan sa simbahan. 

Personally ay hindi ako naniniwala sa ganitong sabi-sabi lang.  Mayroon kasi sa aming binabansagang isa sa mga mabangis na aswang pero miyembro siya ng samahan sa aming parokya kung saan ay aktibo siya sa simbahan.  Halos palagi siyang present sa lahat ng mga aktibidades ng simbahan at tumutulong talaga siya sa buong duration ng misa.  Kung totoo ang paniniwalang ito, disin sana ay hindi siya magiging bahagi ng mga gawain ng simbahan.

Panglabingdalawa.  Ang isa marahil sa mga hindi pangkaraniwang tanong ay kung papaano patayin ang isang aswang.  Kalimitan kasi ay mahaba daw ang buhay ng mga ito at hindi basta-basta namamatay kapag walang nasasalinan ng kanilang kapangyarihan.  Pero sa mga ordinaryong sitwasyon kung saan ito ay napapaaway habang siya ay isang aswang, hindi raw basta-basta ito mapapatay.

Sa pagkakataon na iyong masugatan daw ang isang aswang (kung anyong aswang siya sa pagkakataong iyon), dapat daw kinabukasan ay kailangang puntahan mo siya sa kanyang bahay at makita mo ito.  Ang ordinaryong pagkakataon na makita mo siya kung ikaw ang nakasugat sa kanya ay ang mabisang paraan daw para ito ay tuluyang mamatay.  Para daw isang sumpa ito sa kanila at dahil dito hindi ka nila papayagang madalaw sila kapag sila ay masugatan.

Kadalasan ay itinataas nila ang hagdan ng kanilang bahay para walang magtangkang umakyat sa kanilang bahay kahit sino pa man.  Kung hindi man, sinisigurado nilang nasa loob ng saradong silid ang sugatan nilang kamag-anak at walang sino man ang pwedeng makakita sa kanya maliban sa miyembro ng kanilang pamilya.  Sa ganitong paraan ay hindi daw magkatotoo ang paniniwalang mamamatay ang sugatan nilang kapamilya.

Pizza

Kapag paborito mo ang isang pagkain, kahit na uulit-ulitin mo pa ito ay hinding-hindi mo aayawan.

Sa paglipas ng mga taon, nagiging paborito ko na rin ang pizza.  Ang gusto ko sa pizza ay yaong madaming cheese at tipong maghihilaan kami ng pizza para malantakan ko ang nakakatakam na cheese nito.  Kahit kaunti lang ang toppings nito basta sagana sa cheese ay solve na ako.

Sa kabilang banda, ang ayaw ko naman ay ang thin crust at maasim ang timpla.  Kahit kelan ay hindi ko talaga maeenjoy ang ganitong pizza.  Kaya't kung may manlilibre at tipong di ko kursunada, kahit kilalang pizza chain pa yan ay di ko papatusin.  Haha.  Suplado ang dating.

Claustrophobia

Kapag ikaw ay takot sa mga maliliit na espasyo, tiyak mahihilo at madali kang mataranta kung papasok ka sa isang lugar na madilim at makikipot ang daan.

Tiyak ay marami sa atin ay may kanya-kanyang phobia.  Ang sabi ng mga dalubhasa, may pinagmulan daw ang takot nating ito.  Dahil hindi natin ito nabibigyan nang pansin, lumaki at tumanda tayong hindi alam ang dahilan nito at dala-dala natin ito hanggang sa ating kamatayan.  Sa ating bansa, kakaunti lang ang may lakas nang loob na magpasuri sa mga dalubhasa upang matugunan ang kakaibang takot na ito.

Dati ay mayroon din akong ganitong problema.  Ang hirap huminga lalo na kapag sobrang masikip ang lugar na aking nadadaanan o napapasukan.  Dahil nga adventurer ako, sinikap kong labanan ito para naman maenjoy ko ang aking paglagalag.  Paminsan-minsan ay umaatake ang aking panic lalo na kapag naunahan ako nang kaba at tipong wala akong assurance na magiging okay ang lahat.  Pero sa unti-unting exposure ko sa mga masisikip at madidilim na lugar, bibihira na lang akong makaramdam ng claustrophobia.

Ang sabi nga, lakasan ng loob lang 'yan.  Kung palaging padadaig ka sa takot mo ay walang mangyayari sa 'yo.  Kung may oras at pagkakataon para malabanan mo ito, dapat mong i-grab ang sandaling iyon at sobrang heaven ang pakiramdam kung ito ay iyong mapagtagumpayan.

Pamaypay

Kapag sobrang init ng panahon, isa ang pamaypay sa pampapatid ng matinding init na ating nararamdaman.

Sa pagpaparamdam ng summer, talaga namang tagaktak ang ating pawis sa matinding init.  Kaya nga ang taas ng bayarin natin sa kuryente dahil halos 24/7 na gumagana ang aircon at electric fan sa bahay dahil pilit nating nilalaban ang init.  Ang iba sa atin ay halos gustong tumira na sa mga malls dahil libre ang lamig doon.  Hehe.

Dahil sa tropical na bansa tayo at nararanasan natin ang patuloy na pag-init ng panahon dulot ng climate change, halos minsan ay isumpa natin ang init ng panahon lalo na kapag gabi.  Kapag maalinsangan ang gabi at electric fan lang ang gamit mo, isa itong matinding parusa lalo na kapag kulob ang kuwarto mo.  Kahit na magpropotesta ka at gusto mong takasan ang halos nagliliyab mong lugar ay wala kang magawa dahil iyon lang ang meron ka.  Kaya’t isang malaking ginhawa na ang makaramdam ka nang malamig na ihip ng hangin.

Pero siguro kahit na gaano kainit ang panahon ay hindi mo nanaisin na gumamit ng pamaypay na nasa litrato.  Malamang ay mapapamura ka dahil sa halip na ginhawa ang aabutin mo ay sasakit pa ang kamay at balikat mo sa paggamit ng napakalaking pamaypay na ito.  Kumbaga, gud lak sa iyo kung ito ang pamaypay mo.  Haha.

Mask

Bawat isa daw sa atin ay nagsusuot ng mask o maskara.  Ito daw ay ating ginagawa para itago ang ibang parte ng ating mukha.

Base sa aking experience at ganoon din sa mga taong aking nakikilala, hindi nararapat na ipakita mo sa bawat isang tao na iyong nakakasalamuha ang iyong buong mukha.  Ang dahilan?  Magsisilbi kasing kahinaan mo ang pagpapakita ng buo mong mukha sa mga taong mayroong hindi magandang gawin sa iyo. 

Kaya’t habang maaari ay marapat lang na ipakita mo ang bahagi ng iyong mukha kung ano ang dapat mong ibahagi sa bawat nilalang na iyong makikilala at makakasalamuha.  Ito ay magsisilbi mong pananggalang at maging kalakasan mo rin sa mga darating pang araw.

Abs

Ang singular daw ng abs ay ab.  Hehe.

Kapag panahon ng summer, marami talaga ang naghahanda para idisplay at ipagmalaki ang kanilang abs.  Iyon bang tipong talagang kinakarir ang pagpapalaki ng katawan at ganoon din ang pagkakaroon ng maraming pandesal sa tiyan.  Dahil nagiging fad o trend ang ganitong klaseng pangangatawan, ang iba ay halos araw-arawin ang gym para lang magiging summer ready ang kanilang katawan.

Ang iba ay sadyang nagpapaganda ng katawan dahil gusto nilang idisplay ito.  Kung baga, mas binibigyan nila ng atensiyon ang sasabihin ng ibang tao tungkol sa kanilang katawan at hindi sa kung ano ang kanilang pagkatao.  Sa panahon ngayon kung saan naglilipana ang may mga pormang pandesal sa tiyan, -ano ang ikaaangat mo kung pare-pareho kayo ng hitsura? 

Pero marami din sa atin ang hindi napipressure sa ganitong ideya.  Kung baga, walang pakialaman sa trip.  E ano ngayon kung may 6 pack abs o 8 pack abs ka kumpara sa one big ab ko?  Haha.  Hindi naman doon nasusukat ang pagkalalake at pagkatao.  Ang mahalaga ay naeenjoy mo ang iyong bakasyon at nagiging makabuluhan ito sa iyo.

Bagyo

Bawat isa sa atin ay may napagdaanan o may kasalukuyang hinaharap na bagyo sa ating buhay.

Ang bagyo ay isang natural na pangyayari na hindi pwedeng pigilan pero pwedeng paghandaan.  Malamang, para sa mga taong napasubsob na minsan ng isang matinding bagyo ay tiyak na hindi na nila muling hihilingin pang makaranas ng ganoong uri ng bagyo.  Sino nga naman ang uulit pa sa isang matinding bagyo lalo na kung isang paghinga mo na lang ay magsisilbing katapusan mo na pala?

Ang karaniwang naririnig nating kasabihan sa tuwing nakakaranas tayo ng mga pagsubok sa ating buhay ay 'Iginagawad daw ito sa atin ng Dakilang Lumikha para mas magiging matatag tayo at hindi daw Niya tayo bibigyan ng isang matinding pagsubok kung hindi natin ito makakaya.'  Puwedeng totoo ito para sa mga taong nakalagpas ng pagsubok pero papaano naman doon sa mga tuluyang nabuwal na?  Masasabi bang hindi sila karapat-dapat dahil bumigay sila sa sinasabing 'pagsubok' ng langit?

Sadyang walang sinasanto ang anumang pagsubok.  Kahit sino ay puwedeng makaranas nito.  Dito ay matatanto natin kung hanggang saan tayo kakapit at kung ano ang ating kakalabasan kapag nasa gitna na tayo ng unos.  Kung ano man ang ating magiging desisyon at mga hakbangin para malagpasan ang bagyo sa ating buhay ay nakadepende na ito sa atin.  At kadalasan kapag survival na ang pinag-uusapan, lahat ay gagawin natin para malagpasan ang bagyong iyon.

Aswang - 17

Panlima.  Mayroon daw kakaibang langis na gamit ang mga aswang.  Ang sinasabing langis ay siyang ginagamit nila para magpalit ng anyo o gawing tagabulag ito para hindi sila makita ng ibang tao.  Pero ang pinakamabisang gamit daw nito ay sa tuwing mapapaaway sila.  Malamang kahit ordinaryong tao na maglalagay ng langis sa katawan ay isang bentahe ito para madulas siya at hindi basta-basta mahawakan at mahuli ng kanyang katunggali.  May isa lang problema ang aswang kung nagkataong maglalagay siya ng langis sa katawan.  Kailangan niyang mag-ingat sa taong may hawak na lighter, posporo, o sigarilyo dahil pwede siyang magliyab kapag madikita siya ng apoy ng mga ito.  Hehe.

Pang-anim.  Pang high level na daw ang uri ng isang aswang kapag nagagawa na nitong magpalit ng kanyang anyo.  Marami ang nagpapatotoo na nakakakita na sila ng mga hayop na hindi pangkaraniwang ang laki at anyo ng mga ito.  Kadalasan ay sa gabi nila nakikita ang mga ito lalo na kapag may buntis, bagong panganak, o di kaya’y may isang tao na may karamdaman sa isang bahay.  Ang halimuyak daw ng mga ito ay tipong isang nakakatakam na pagkain para sa mga aswang kaya’t hindi daw nila kayang tanggihan ang halina ng mga ito.  Kaya’t para makalapit sa mga ito ay nagpapalit sila ng anyo para hindi sila makilala ng mga tao. 

Karaniwang naririnig namin ay ang pagpapalit ng mga aswang sa anyo ng aso, pusa, baboy, manok, o ibon.  Malamang dahil sa pangkaraniwang hayop ang mga ito, hindi kaagad sila mapagkakamalan ng mga tao maliban na lang kung kakaiba ang laki at anyo ng mga ito.  Nakakatuwa sigurong isipin na ang isang aswang ay magpapalit ng anyo bilang isang butiki, tuko, langgam, o anumang insekto.  Tiyak nga naman na magiging obvious sila dahil kung magiging kasing laki ng aso ang isang butiki o langgam, tiyak na magkakagulo agad ang mga tao.  Haha.

Pampito.  Kapag nalalapit daw ang full moon ay doon lumalabas ang urge o pagnanasa ng isang aswang.  Kaya’t karaniwang panakot na sa mga bata ang huwag lumabas kapag kabilugan ng buwan dahil ang mga kauri ng aswang ay nagsisilabasan.  Hindi daw kasi nila macontrol ang pagnanasang ito at habang papalapit ang full moon ay mas lalong tumitindi daw ito lalo na sa mga bagong recruit na aswang pa lang. 

Para sa ilan, ang pagiging aktibo ng mga aswang kapag nalalapit ang full moon ay parang isang ‘sakit’ o ‘addiction’ na mahirap gamutin at labanan.  Sa panahong ito ay nagiging agresibo at lumalakas sila at sapantaha ng iba ay may kinalaman ang buwan sa ganitong klaseng behavior nila. 

Pero gaya din ng ilang mga obserbasyon tungkol sa mga aswang, wala pang naiireport na mayroong nabiktima ang isang aswang sa lugar namin.  Kahit na maraming mga tao ang ‘branded’ bilang aswang sa aming pamayanan, wala ni isa man sa kanila ang nahuli at may nakakita na nambibiktima sila ng mga tao.

Pangwalo.  Ang sabi-sabi, mayroon daw isang silid sa bahay ng mga aswang na sinisigurado nilang secured lagi.  Kung ang mga karaniwang silid ng bahay sa probinsiya ay open at halos kurtina lang ang harang nito, sa lahat daw ng oras ang mahalagang silid na ito ay laging nakasara at nakakandado lagi.  Lahat daw ng mga gamit nila na ayon sa kanilang pagiging aswang ay nakatago dito at hindi ito accessible sa ibang tao.

-to be continued-

Inihaw na Isda

Marahil ay literal nating masasabi na 'amoy pa lang ay ulam na' kapag inihaw na isda ang ating pag-uusapan. 

Iba talaga ang dulot na amoy ng sariwang isda kapag ito ay inihaw mo.  Sa amoy palang habang ito ay nakasalang, alam mo na sariwa ang isda.  Malamang ay unti-unti ka na ring ginugutom habang puro amoy ka lang muna.  Haha.

Ang masarap sa inihaw na isda ay dapat hindi tostado ang pagkaluto nito.  Hindi kasi masarap kumain ng uling o matigas na karne ng isda.  At kapag nakahain na ito, mas patok itong kainin agad habang mainit pa.  Medyo nakakabawas kasi ng sarap kapag ito ay lumamig na.  

Hay, mapapaekstra rice na naman ako nito kapag ito ang ulam ko.  Hehe.

Kalayaan

Masarap na maranasan kung papaano magiging isang malaya.

Marami na akong nakilala na mga nagrerebelde sa kanilang pamilya at mga magulang dahil sa kalayaang nais nilang makamtan.  Sa tingin kasi nila, ang pagiging istrikto at paghihigpit sa kanila ay sumisikil sa kanilang bawat galaw at kalayaan.  Nais nila na kahit ano ang kanilang gawin at naisin, mayroon silang sapat na kalayaan na gawin ito.  Ayaw nilang sila ay narerendahan at napagsasabihan.

Ang pagiging malaya ay may kaakibat na responsibilidad.  Hindi porke't malaya ka na ay pwede mo nang gawin ang lahat na gusto mong naisin.  Kumbaga, walang absolute na kalayaan.

Dahil sa ganitong pag-aalburuto ng mga bata, kadalasang maririnig sa kanilang mga magulang ay ang mahalagang paalala sa cycle ng buhay.  Karaniwan nilang sinasabi na kapag panahon mo na ang magkaroon ng sariling pamilya at anak ay doon mo lang mauunawaan ang kahalagahan ng mga bagay na palaging tinuturo at ipinapaalala sa 'yo.  Na harinawa'y ang mga aral na ito ay magiging gabay mo darating na panahon at ang lahat ng ito ay ginagawa nila para sa iyong kapakanan at kaligayahan.

Panghihinayang

Ano ang isang bagay na talagang pinanghihinayangan mo?

Mayroon kaya sa atin na hindi pa nakakaranas na manghinayang sa isang bagay, tao, o pagkakataon?  Mapalad ba ang isang kagaya nila o mas higit na mapalad ang nakaranas na merong pinanghihinayangan?

Kadalasan ay pinanghihinayangan natin ang isang bagay, tao, o pangyayari dahil mahalaga ito para sa atin.  Nanghihinayang tayo dahil sa tingin natin ay hindi ito naaayon sa ating pananaw o kagustuhan.  At kung maaari lang na magawan natin nang paraan para maitama ang dapat, ito ay atin nang ginawa.

Pero ang sabi nga sa wikang English, "There's no use in crying over spilled milk."  Kapag ang pinanghihinayangan natin ay wala na talagang remedyo, ang tanging magagawa natin ay ang move forward.  Walang sense na habangbuhay tayong manghihinayang at magmukmok.  Malay mo, meron pang mas higit na mas mahalaga ang darating kapalit ng bagay na iyong pinanghihinayangan.

Father and Son

Nakakatuwang pagmasdan ang mag-amang ito habang nanonood ng kaganapan sa kahabaan ng isang kalye sa Manila.  Sobrang cool ang baby na nakaupo sa balikat ng kanyang daddy at matamang nanonood.  Sa ilang beses kong nasumpungan ang mag-ama, ni hindi ko nakitaan ng pag-aalburuto ang bata.  Malamang ay sanay na nga ito at lagi siyang sinasama ng kanyang daddy sa out of the country excapades nito.

Nakakatuwang isipin na ang mga foreigners na tulad nito ay hindi nahirapang bitbitin ang kanilang anak sa kanilang paggala.  Napakasuwerte ng mga bata dahil sa murang edad nito ay naiexpose na agad siya sa iba't ibang lugar at maging sa iba't ibang tao.  Kaya nga siguro madali silang mag merge at makisalamuha sa ibang tao dahil bata palang ay inalalayan na sila ng kanilang mga magulang sa pakikipaghalubilo.

Tambay

Ang bawat isa sa atin marahil ay may paboritong tambayan.

Ang isang tambayan ay ginagawa nating paraan para pampalipas ng oras at para na rin makapag-unwind.  Kadalasan ay may mga bagong tao tayong nakilala sa tambayan na siyang magbibigay ng ibayong kulay at dahilan kung bakit hahanap-hanapin natin ang lugar na iyon.

Ang iba naman ay negatibo ang dating ng salitang 'tambay.'  Karaniwan kasi itong nauugnay sa mga taong walang trabaho at inuubos ang buong araw sa pagtambay lang.  Ang tawag nga ng iba sa amin sa mga taong taong tambay ay pensionado o di kaya'y don.  Pensionado dahil hindi sila namomroblema sa kanilang pang-araw araw na gastusin at puro hingi  na lang sila ng pera sa kanilang mga magulang.  Don naman ang tawag sa mga taong doon na nakatira sa tambayan.  Haha.

Ang pagtambay ay isa sa mga social activities natin para naman lumago ang ating pakikipagkapwa tao.  Ang iba naman ay tumatambay dahil sila ay nagmumuni-muni at kailangan nilang magrelax.  Ang iba ay simpleng nagpapalipas lang ng oras.  At ang iba ay ginagawa nang buhay ang pagtambay. Pero maging ano man ang dahilan ng ating pagtambay, sana ay magiging makabuluhan ito para naman hindi masayang ang bawat mahalagang sandali na lumilipas.

Aswang - 16

Sa mga pagdaan ng panahon, nakakamiss din ang mga umpukan lalo na kapag maliwanag ang buwan at walang magawa.  Noong hindi pa kasi nagkakaroon ng kuryente sa aming lugar, ang isa sa mga paborito kong past time ay ang makinig sa mga kababalaghang kwento ng mga nakakatanda sa amin.  Ang iba sa kanila ay mayroon daw karanasan o alam tungkol sa mga ‘aswang’ at pati na sa iba pang mga elemento.  At kapag maliwanag ang buwan, marami kaming nag-uumpukan para makinig sa kanilang kwento.

Ang ilan sa mga sariwa pa sa aking alaala tungkol sa mga kwentong aswang ay kung papaano sila kumukuha ng kanilang pagkain, ano ang nakikita ng kanilang mga mata, papaano sila nagpapalit ng anyo, ang lihim ng isang kuwarto sa kanilang bahay, kung papaano magiging aswang ang isang ordinaryong tao, at kung papaano sila mamamatay.

Una.  Para daw maging aswang ang isang tao, kailangan nitong tumanggap ng isang bagay mula sa isang aswang.  Ang karaniwang sinasaad sa mga kwento ay may parang isang maliit na sisiw na ipapasa ng isang aswang sa isang tao para ilipat o ipamana ang kanyang pagka-aswang bago ito mamamatay.  Pero kailangan daw na malakas ang pangangatawan at espiritu ng taong tatanggap nito dahil kapag hindi ito kinaya ng kanyang katawan, unti-unti siyang manghihina hanggang sa siya ay mamamatay.  Ang iba naman ay nagsasabi na sa pamamagitan ng laway ng isang aswang ay pwedeng mahawa ang isang tao.  Kaya nga ang bilin sa amin ay huwag uminum at kakain ng malamig na pagkain at inumin mula sa hindi mo kilala para hindi ka mabiktima ng aswang.  At huwag kang makikipaghalikan sa hindi mo kilala at baka malawayan ka ng wala sa oras at ikaw ay maging isang aswang.  Hehe.

Pangalawa.  Malalaman mo daw na may pagka-‘aswang’ ang isang tao dahil hindi ito makatingin nang diretso sa mga mata ng kanyang kausap.  Madalas ay palihis itong tumingin at hindi nag-eestablish ng eye contact.  Kumbaga, siya ang tipo ng tao na hindi mo mapagkakatiwalaan.  Kapag tinititigan mo daw maige ang mga mata nito, makikita mo daw ang iyong sarili na baligtad. 

Pero may humihirit sa ganitong issue.  Matatawag daw bang ‘aswang’ ang isang kausap kong ang taong iyon ay sadyang mahiyain at hindi makatingin ng diretso?  Papaano naman daw ang isang duling na tao,  paano mo daw malalaman na aswang ito dahil hindi ito makatingin ng diretso sa iyo?  Haha.

Pangatlo.  Ang iba daw sa kanila ay may mga alagang hayop na iba sa karaniwan gaya ng buwaya, uwak, kuwago, at kung anu-ano pa.  Kanila daw nakokontrol ang pag-iisip ng mga hayop na ito at tipong kaya nilang utusan sa kung ano man ang kanilang nananaisin.  Kaya nga kapag nakakakitaan ng mga hindi ordinaryong alagang hayop ang isang tao, mabilis na pinag-iisipan agad siya ng ibang mga tao na ito ay isang aswang. 

Mabuti na lang at sa paglipas ng panahon ay unti-unting nabubuksan ang ating kamalayan tungkol sa pag-aalaga ng mga hindi ordinaryong hayop.  Gaya na lang ng buwaya kung saan ito ay pinagkakakitaan dahil mahal ang pagbenta ng balat nito at ngayon ay kinakain na rin ang karne nito gaya ng ordinaryong mga hayop.  Napatunayan din na isang pambihirang pagkakataon ang makapag-alaga ng uwak dahil ang ibon na ito ay isa sa pinakamatalinong ibon sa buong mundo.  At mabuti na lang kamo at lumabas si Harry Potter dahil ang kuwagong napapanood natin doon ay hindi naman pala talaga nakakatakot gaya ng aming naririnig kapag may umpukan at kwentuhan tungkol sa mga aswang.

Pang-apat.  Nakakakiliti ng imahinasyon ang kwento kung papaanong naghahagilap ng kanilang makain ang mga aswang.  Ayon sa mga palasak na alam ng mga tao sa amin, ang karne ng tao na kanilang makukuha ay kanila itong ginagawang isda o anumang pagkain na kanilang nanaisin.  Ang siste ay tatakpan daw nila ito ng itim na tela at kanila itong dadasalan habang patuloy nilang hinahakbangan ito nang paulit-ulit hanggang sa magpalit ang anyo ng karne ng tao sa gusto nilang kapalit nito.  Walang makapagsasabi sa amin kung meron bang ibang tao na naka-witness nito at lumabas ang ganitong kwento.

Pero kapag tinatanong na namin sila na meron na bang nareport o meron ba silang nalaman na pinatay, kinatay, o nilapa ng aswang ang isang tao, walang makapagsasabi nang tuwiran kung totoo nga ito.  Ang karaniwang depensa nila sa ganitong pag-uusisa ay meron daw na nakukuhang parte ng katawan ng tao ang isang aswang na hindi nakikita ng mga ordinaryong mga mata.  At ang karne na kanilang makukuha ay siyang pagpipiyestahan ng mga aswang.

Ang sabi ng iba, kapag nakakain ka daw ng karne ng isang tao, kapag hindi ka isang aswang ay tiyak na malalagas ang ngipin mo.  Pero may isang pilosopong humirit na hindi daw totoo ito dahil sa dami ng mga tao na mahilig ‘kumain’ ng karne ng ibang tao kahit na hindi sila aswang, dapat daw ay bungal na ang lahat ng mga tao na gumagawa nito.  Haha.  May tama nga naman ang sinasabi niya kung nakukuha mo ang ibig niyang sabihin.

-to be continued-

Langka

Isa ang langka sa mga abundant na gulay na meron sa aming lugar at available ito sa buong taon.  Dahil nakasanayan nang iluto ito sa amin, asahan mong sa pagpitas ng isang buong langka ay ilang araw ding puro langka ang gulay namin para hindi masayang ito.

Kalimitan sa inihahanda naming luto ay ginataang langka, nilagang karne na sinahugan ng langka, at langka na may kadios.  Dati ay hirap akong kumain ng langka dahil sa malalaking hiwa nito.  Pero dahil sa pagnanais kong maenjoy ang pagkaing ito, nagtadtad ako ng langka at saka ko inihalo sa dinuguan.  Wow, sarap!  Naging instant hit din ito sa pamilya ko dahil hindi nga naman hirap isubo ang maliliit na hiwa ng langka.

Pero ang sabi nga, kailangan din daw nating mag-ingat sa langka.  Iwasan daw na magtatambay sa ilalim ng puno ng langka at kapag nalaglag ang bunga nito sa mukha mo, tiyak alam mo na ang mangyayari sa iyo.  Haha.

Ikaw

Ano ang meron sa picture pero wala naman pala?

Nakakatuwang isipin na minsan ay pakiramdam natin kumpleto na pala ang ating buhay.  Buo ang pamilya, nandiyan ang mga kaibigan, ayos ang trabaho, at talagang masasabi nating masaya ang buhay.  Pero dumarating ang sandali na meron pala tayong hahanapin.

Siguro ay hindi mahirap sagutin ang tanong sa unang linya ng entry na ito.  Masarap isipin na 'ikaw' ang siyang makakasama sa bawat sandali na lumilipas.  At marahil kung nandito ka, tiyak 'ikaw' ang pupuno sa espasyong nandiyan sa picture at hindi ang isang letra.

Cactus

Minsan ay merong nagtanong.  Kung nagkasala ka raw at paparusahan, ano ang pipiliin mo?  Tutusukin ka ng cactus sa puwet o tutusukin ka ng bubuyog sa puwet?  Haha.  Dahil libre naman at tipong usapang lasing lang, lahat yata ng maisip na katarantaduhan ay puwedeng gawan ng kuwento at sitwasyon.

Kung natusok ka na ng cactus, tiyak na hindi mo ito pipiliin dahil sa masakit ang matinik dito.  Iyon bang tipong ilang minuto na ang nakalipas ay ramdam mo ang bawat pintig ng sakit na patuloy na nagpapasakit sa iyo.  At isang tinik pa lang iyon.  Ano pa kaya kung buong cactus ang sumayad sa katawan mo, lalo na sa puwet mo.  Talagang hindi mo nanaisin na matusok nito.

Siguro, mas nakalalamang ang maraming magpapatusok sa bubuyog dahil iisa lang ang karayom nito.  Hindi gaya sa cactus na sangkaterbang tinik ang magpapahiyaw sa iyo.  Pero siyempre, minsan ang isang obvious na sitwasyon gaya ng isang kuwento ay mayroong twist para naman mas challenging.  Papayag ka kayang magpapatusok sa puwet gamit ang bubuyog kung si Jollibee ang gagawa noon sa iyo?  Haha.

Kabilugan ng Buwan

Sa kabilugan ng buwan, hindi po totoong lumalabas si batman o ang isang kampon ng kadiliman na kilala natin bilang manananggal.  Pero may kalahi si batman na kusang lumalabas kapag sumasapit ang dilim at sila ay nanginginain.  Pero hindi sila kumakain ng tao at hindi dapat sila kakatakutan.

Kapag kabilugan ng buwan ay madalas na ipinapanakot sa amin ang paglabas ng aswang (o di kaya'y manananggal sa ibang mga probinsiya naman).  Pero sa totoo lang, magpahanggang ngayon ay wala pa rin namang napapatunayan na aswang ang isang tao maliban na lang sa stigmang dulot ng kanilang angkan.  At mas lalong wala pa ring napapatunayan na kumakain ang mga ito ng tao lalo na kapag kabilugan ng buwan.

Ang totoo niyan kapag kabilugan ng buwan ay masarap ang mamasyal lalo na kapag ang isang lugar ay hindi naiilawan ng kuryente.  Ang liwanag na nagmumula sa buwan ang siyang nagsisilbing ilaw para maaliwalas na makita ang dadaanan.  Ang sabi nga sa amin, huwag kang matakot sa aswang o sa multo.  Mas matakot ka sa kapwa mo tao dahil sila ang siyang may kakayahan para gawan ka nang hindi maganda.

Pawis

Ang anumang bagay na sadyang pinagpapawisan ay mas nagiging makabuluhan kapag ating 

 nakamtan.

Madalas ay nagiging tamad na ang karamihan sa atin at kung merong shortcut para madaling makamtan ang isang bagay ay ito pa ang ating mas gugustuhin kahit na ang madalas mangyari ay hindi ito naaayon sa kung ano ang tama at nararapat.  Dala marahil ito nang pagbabago ng panahon at pati na ang mga naglilipanang mga instant na bagay.  Pati nga ang pagyaman ay dinadaan na rin sa suwerte at malamang ay nakataya na ang marami sa atin sa lotto para sa minimithing instant na yaman.

Hindi naman daw masama ang mangarap dahil libre ito.  Pero may mga pagkakataong kailangan nating magpapawis para makamit natin ang ating minimithing pangarap.  May mga pangarap na nangangailangan ng mahabang panahon at tamang preparasyon para ito ay makamit nang lubos.  Dahil dito, kailangan natin itong pagpapawisan nang husto.

Ang sabi naman ng isang pilosopong aking nakausap, ang mga holdaper at magnanakaw daw ay pinagpapawisan din naman ang kanilang ginagawa.  Tama nga naman siya.  Pero ang tanong, magiging makatarungan ba ang obserbasyong ito kapag ikaw na ang siyang mabibiktima?